Επικαιροποίηση θεσμικού πλαισίου για την πρόληψη δημιουργίας και τη διαχείριση των αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών σύμφωνα με τον ν. 4819/2021 (Α’ 129), σε εναρμόνιση με τις Οδηγίες 2008/98/ΕΚ και 94/62/ΕΚ όπως τροποποιήθηκαν.

Εφαρμογή προγραμμάτων και δράσεων για τον καθαρισμό του θαλάσσιου πυθμένα από θαλάσσια απορρίμματα, τα οποία συλλέγονται παρεμπιπτόντως ή/και παράγονται από τα αλιευτικά σκάφη κατά τις αλιευτικές τους δραστηριότητες, περιλαμβανομένων και εγκαταλελειμμένων αλιευτικών εργαλείων (από ιδιώτες και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις – Μ.Κ.Ο).

Μέτρα για την πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον από τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης (π.χ. καλαμάκια, κυπελάκια, είδη υγιεινής, καπνικά προϊόντα, αλιευτικά δίχτυα), σύμφωνα με το ν. 4736/2020 (Α’ 200), σε συμμόρφωση με την Οδηγία 2019/904/ΕΕ.

Έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α) με την υπ’ αριθμ. 39/21.08.2020 (Α’ 185) Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 5/18.04.2023 (Α’ 94) Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου.

Έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων με την υπ’ αριθμ. 11/29.04.2022 (Α’ 83) Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου.

Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 90439/1846/2021 (Β’ 4514) κοινή υπουργική απόφαση.

Μέτρα και όροι για την επεξεργασία αστικών λυμάτων σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 5673/400/1997 (Β’ 192) κοινή υπουργική απόφαση

Εφαρμογή μέτρων και κανόνων για τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικών σακουλών μεταφοράς, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 180036/952/2017 (Β’ 812) κοινή υπουργική απόφαση σε συμμόρφωση με την Οδηγία 2015/720/ΕΕ «για την τροποποίηση της οδηγίας 1994/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς».

Έκδοση της υπ’ αριθμ. 3122.3-15/71164/2021 (Β’ 4790) κοινής υπουργικής απόφασης, σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής για την παράδοση αποβλήτων από πλοία, σε εναρμόνιση με την Οδηγία 2019/883/ΕΕ.

Συνεργετικά με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, υφίσταται το σχέδιο δράσης της χώρας για την κυκλική οικονομία [υπ’ αριθ. 12/29.4.2022 (Α’ 84) Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου] το οποίο περιλαμβάνει δράσεις στο βασικό άξονα «λιγότερα απόβλητα με μεγαλύτερη αξία» και υλοποιείται το έργο LIFE-IP CEI-Greece «Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας στην Ελλάδα» (διάρκεια 01.11.2019 – 31.10.2027).

Εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων που απορρέουν από την ισχύουσα νομοθεσία για τα απόβλητα και τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης σε εφαρμογή των σχετικών ενωσιακών οδηγιών (Οδηγίες 2008/98/ΕΚ, 94/62/ΕΚ, 2019/904/ΕΕ, 2015/720/ΕΕ, 1999/31/ΕΚ, 91/271/ΕΟΚ) συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για τα αλιευτικά δίχτυα με σκοπό τη συλλογή τουλάχιστον 40% των απόβλητων αλιευτικών εργαλείων που περιέχουν πλαστική ύλη από το 2025. Οι φορείς συστημάτων για τα αλιευτικά εργαλεία υποχρεούνται μεταξύ άλλων στο σχεδιασμό, υλοποίηση και ανάληψη του κόστους των μέτρων ευαισθητοποίησης, καθώς και στην ανάληψη του κόστους χωριστής συλλογής αποβλήτων αλιευτικών εργαλείων, τα οποία έχουν παραδοθεί σε κατάλληλες λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής.

Ενίσχυση εκπαιδευτικών προγραμμάτων στα σχολεία αναφορικά με το πρόβλημα των θαλασσίων απορριμμάτων.

Ισχυροποίηση της αποτροπής χρήσης πλαστικών μιας χρήσης σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές με συμμετοχικές διαδικασίες διαχείρισης και ενημέρωση του κοινού.

Εθελοντικές δράσεις καθαρισμού παραλιών και ακτών.

Δημιουργία συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης για τα πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης (υγρά μαντηλάκια, μπαλόνια, προϊόντα καπνού, λεπτές σακούλες μεταφοράς), σύμφωνα με τον ν. 4736/2020 (Α’ 200). Οι φορείς των συστημάτων υποχρεούνται μεταξύ άλλων στον σχεδιασμό, υλοποίηση και ανάληψη του κόστους των μέτρων ευαισθητοποίησης, καθώς και στην ανάληψη του κόστους των δράσεων καθαρισμού απορριμμάτων που προέρχονται από τα εν λόγω προϊόντα.

Δημιουργία συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης γεωργικών πλαστικών, κλωστοϋφαντουργικών, αθλητικών ειδών και παιχνιδιών και στρωμάτων ύπνου σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 4819/2021 (Α’ 129).

Ενίσχυση της εφαρμογής της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» για τις επιχειρήσεις (π.χ. ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, εταιρείες ναυσιπλοΐας κ.λ.π) αναφορικά με την πρόληψη, τον έλεγχο και την αποκατάσταση της ρύπανσης στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Εφαρμογή των προβλεπόμενων δράσεων των εθνικών στρατηγικών κειμένων αναφορικά με την πρόληψη παραγωγής αποβλήτων, την προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και την ενίσχυση της ανακύκλωσης, με απώτερο στόχο την καταπολέμηση της δημιουργίας θαλάσσιων απορριμμάτων.

Επενδύσεις σε έργα που να στοχεύουν τη μείωση των μικρο-απορριμμάτων που εισέρχονται στο θαλάσσιο περιβάλλον από συστήματα αποχέτευσης.

Προαγωγή έργων βελτίωσης των λιμενικών εγκαταστάσεων παραλαβής αποβλήτων πλοίων, σε εφαρμογή της Οδηγίας 2019/883/ΕΕ «σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής για την παράδοση αποβλήτων από πλοία, για την τροποποίηση της οδηγίας 2010/65/ΕΕ και την κατάργηση της οδηγίας 2000/59/ΕΚ», όπως εναρμονίστηκε στο εθνικό δίκαιο με την υπ’ αριθμ. 3122.3-15/71164/2021 (Β’ 4790) κοινή υπουργική απόφαση.

Προγράμματα ενημέρωσης και συμμετοχής του κοινού σε συνεργασία με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α) για εργασίες καθαρισμού σε παραλίες και σε κοίτες ποταμών (περιοχές εκβολών). Το συγκεκριμένο μέτρο θα συμβάλει στη μείωση των απορριμμάτων στις παραλίες καθώς και αυτών που προέρχονται από ποτάμια σε παράκτιες και θαλάσσιες περιοχές.

Προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης μέσω της πληροφόρησης όλων των επαγγελματιών που σχετίζονται με τη θάλασσα, αλλά και του ευρύτερου κοινού για τα θαλάσσια απορρίμματα. Θεσμοθέτηση «εθνικής εκστρατείας» κατά της ρύπανσης των θαλασσών από τα απορρίμματα.